FAST ve Kolay Adresleme Sistemi

Açılımı Fonların Anlık ve Sürekli Transferi olan FAST; Banka müşterisi kişi ve kurumların 7/24 para transfelerini hızlı ve kolay bir şekilde gerçekleştirebildiği yeni ödeme sisteminin adıdır.
8 Ocak 2021 tarihinde uygulamaya konulan ve 50 TL işlem limiti ile başlayan sistem, denemelerin ardından 28 Ocak tarihi itibari ile 1000 TL dir.

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından uygulamaya konulan bu yeni sistem, vatandaşların farklı bankalardaki hesapları arasındaki para transferlerini 7 gün 24 saat gerçekleştirmelerine olanak sağlamaktadır.

Bilindiği gibi farklı bankalar arasında yapılan para transferlerine EFT denirken, EFT işlemleri sadece mesai saaatleri içerisinde gerçekleşebilmektedir. EFT’nin aksine, ayn banka hesaplarına yapılan ve 7/24 hizmet veren Havale maantığını, farklı bankalardaki çalışma mantığına özetle FAST diyebiliriz.

FAST yönetemi ile yapılan işlemler 2,3 sn gibi kısa sürelerde gerçekleşirken, işlemlerin time-out süresi 20-25 sn olarak belirlenmiştir. Yapılmak istenen işlem maximum 20-25 sn de gerçekleşmezse ise iptal olmaktadır. FAST sadece bir para transferi enstrümanı değil, aynı zamanda yeni bir ödeme yöntemidir. İşlem sürelerinin bu derece kısa sürelere inmesinin ardından, ödemeye aracılık eden tüm dijital platformlarda yeni bir ödeme yöntemi alternatifine daha sahip olabileceğimiz anlamına gelmektedir. FAST sistemi sadece bireysel kullanıcılar arasındaki para transferi veya ürün/ hizmet alımlarında değil, ticari ödemelerdede hizmet vermektedir.

Kolay Adresleme Sistemi(KOLAS)

FAST Sistemi ile birlikte, IBAN numarası olmadan, telefon numarası, kimlik numarası veya e-posta adresi gibi bilgiler kullanılarak 7 gün 24 saat ödeme yapılabilecek.

Artık uzun uzun IBAN numaraları ile uğraşmaya gerek kalmadan Kolay Adresleme Sistemi ile banka müşterisi kişi ya da kurum cep telefonunu, TC kimlik numarasını, pasaport numarasını ya da e-mail bilgilerinden birini banka IBAN numarası ile bir defaya mahsus eşleştirmektedir. Para transferlerinde IBAN numarası yerine karşı tarafın telefon numarası, TC kimlik numarası, pasaport numarası ya da eposta adresini girerek para göderilmektedir.

Bireyler ve kurumlar bir adreslemeyi sadece tek bir hesap için yapabiliyor. Örneğin bir bankadaki hesabı için cep telefonu numarasını adresleyen birisi diğer bankadaki hesabı için de aynı cep numarasını kullanamıyor. Farklı hesap için de e-posta adresi, TC kimlik ya da pasaport numaralarından birini kullanarak tanım yapılabiliyor. En fazla 5 tane Kolay Adres tanımı yapılabilmektedir. (Örnek: 3 Telefon numarası, 2 E-posta adresi). Bir hesabınızı en fazla beş (5) adet Kolay Adresle eşleştirebilirsiniz. Bir Kolay Adres bilgisini de en fazla bir hesap için kullanabilirsiniz.

Yakın gelecekte işlem sırasında banka adı verilerek de bu kısıtın önüne geçilebilme ihtimali olduğunu düşünüyorum. Farklı çözümler ile birden fazla bankada aynı bilgiler tanımlı olsa bile, sistem üzerinden yapılacak bir sorgulama ile müşteriye ayrıca banka adı da seçtirilerek devam edilebilir. FAST işlemleri banka ya da ödeme kuruluşlarının mobil uygulama ve internet bankacılığı uygulamalarından yapılabilmektedir. Aynı şekilde Kolay Adres Tanımla işlemi de yapılabilmektedir.

• Kolay Adres hizmeti veren bankanızın kanalına giriş yaparsınız.
• Bankanızın Kolay Adres Tanımlama/Kayıt menüsünü seçersiniz.
• Kolay Adres tanımlamak istediğiniz hesabınızla bu hesaba karşılık gelmesini istediğiniz Kolay Adres bilginizi eşleştirirsiniz.

• Size para göndermek isteyen kişiye, paranın gelmesini istediğiniz hesap için tanımladığınız Kolay Adres bilgisini paylaşırsınız.
• Size para gönderen kişinin, alıcı hesap alanına bu bilgiyi yazması yeterli olacaktır.
• Para gönderen kişi sizin isminizi maskeli olarak görecek ve doğru kişiye gönderdiğinden emin olabilecektir.
Kolay Adres kaydı ile para gönderme işlemleri, TCMB tarafından işletilen anlık fon transfer hizmeti olan FAST sistemi ile birlikte kullanılmaya başlanmıştır.
Kolay Adres kaydı ile para gönderilebilmesi için size para gönderen kişinin bankasının da FAST sistemine hazır olması gerekir.

FAST sisteminin EFT’den farkına baktığımızda mesai saatleri içinde hizmet vermesinin yanı sıra, EFT sisteminden yapılan bir işlemde tutarın hedef hesaba geçmesi için bir süre taahhüdü yoktur, gönderen banka ve alıcı bankaya, işlem tutarına, donanımsal/ yazılımsal teknolojik altyapıya bağlı olarak işlem süresi uzayabilmektedir. FAST sisteminde yapılan işlemin başarılı/ başarısız sonucu alıcı ve göndericiye bildirilmekte bilirkte bu sisteme konulan time-out süresi ile işlemin iptal edilmesi ve “askıda kalma” gibi bir durumla karşılaşılmaması sağlanmıştır.